Zbrojenie jest bardzo ważnym etapem budowy, jest ono niezbędne. Prawidłowo wykonane zbrojenie powoduje, że konstrukcja budynku jest bardziej wytrzymała i żywotna. Zbrojenia budowlane skutkują poprawą stabilności oraz trwałości budowli. Nieprawidłowo przeprowadzony proces może przynieść negatywne skutki.
Najczęściej projekty domów mają zawarte informacje, aby konstrukcję budynku wykonać z pustaków oraz przy pomocy betonu. Beton sam w sobie jest bardzo twardym materiałem, ale jednocześnie i kruchym. Ze względu na to beton wykonuje się wraz ze zbrojeniem, które minimalizuje jego kruchość. Stalowe pręty są zatapiane w betonie w równo odmierzonych odstępach.
Zbrojenie — na czym ono polega?
Zbrojenie wykonywane w budynku ma za zadanie wzmocnić konstrukcję oraz zminimalizować możliwość uszkodzenia betonu. Dzieje się tak z powodu jego kruchości. Najczęściej zbrojenia spotykane są w:
- ławach fundamentowych,
- wieńcach stropowych,
- nadprożach okiennych i drzwiowych.
Są to miejsca najbardziej narażone na pęknięcia ze względu na obciążenia, które przenoszą.
W zależności od potrzeb realizowanego projektu domu, zbrojenia można również umieścić w innych strategicznych miejscach. W innym przypadku w przyszłości elementy konstrukcyjne mogą się uszkodzić pod wpływem dużego obciążenia. Do narażonych elementów domu można zaliczyć balkony, schody, słupy, stropy oraz płyty fundamentowe.
Rodzaje zbrojenia budowlanego
Zbrojenie elementów budowlanych można wykonywać dwiema metodami. Może być ono uzupełniające lub nośne.
Zbrojenie nośne jest skomplikowane, ponieważ w trakcie projektowania należy uwzględnić kilka parametrów. Między innymi: obciążenia, które będą występować w konstrukcji. Zbrojenie to określane jest jako podstawowe wzmocnienie konstrukcji domu.
Natomiast wzmocnienie uzupełniające traktowane jest jako umocnienie zbrojenia nośnego. Wzmocnienie ma zastosowanie przede wszystkim w sytuacjach, gdy z pomiarów wynika, że wykonane zbrojenie nośne jest niewystarczające oraz potrzebne jest dodatkowe odciążenie konstrukcji budynku. Ponadto warto uzupełnić, że wzmocnienie uzupełniające nie występuje samodzielnie.
Jak montować zbrojenie?
Montaż zbrojenia, niezależnie od typu, wykonuje się podobnie. Zrealizować go można w szkielecie zbrojeniowym lub deskowaniu. Czynnikiem, który definiuje metodę jest informacja, która została zawarta przez konstruktora w projekcie domu. Elementy zbrojenia należy trwale ze sobą połączyć przeważnie poprzez proces spawania. Mniej popularne metody łączenia prętów zbrojeniowych to zgrzewanie oraz wiązanie przy użyciu drutów.
W XXI wieku, wraz z postępem technologii budowlanych, zaczęto wykorzystywać gotowe elementy zbrojeniowe. Najczęściej wykorzystuje się pręty zbrojeniowe o prostym kształcie lub te wyginane. W zależności od potrzeb budowli można również wykorzystać gotowe szkielety zbrojeniowe.
Na rynku dostępne są także pół-prefabrykaty zbrojeniowe lub siatki zbrojeniowe. Najtańszym i zarazem najprostszym rozwiązaniem jest zakup prętów prostych, które można dowolnie docinać. Dopasowywanie prętów wykonuje się na budowie. W celu połączenia pojedynczych elementów wykorzystuje się druty lub strzemiona. Przy czym należy pamiętać o odpowiednim dogięciu prętów zbrojeniowych.
Dokumentacja projektowa zawiera informacje, w jakiej formie powinno być wykonane zbrojenie w budowie. Dokładne parametry materiału takie jak: gatunek i klasa stali są bardzo istotne. Również wielkość prętów określana poprzez długość oraz średnicę nie jest bez znaczenia. Projekt domu lub budynku powinien również zawierać szczegółowe informacje, o rozmieszczeniu elementów zbrojenia.
Do wykonywania zbrojeń warto zatrudnić profesjonalistów z doświadczeniem. Jest to odpowiedzialna praca. Warto zapamiętać, że od jakości wykonanego zbrojenia uzależniona jest konstrukcja budynku. Również jej wytrzymałość i jakość oraz możliwość przenoszenia obciążeń.
Jakie materiały stosuje się do zbrojenia?
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów stali. W zależności od potrzeb konstrukcji konstruktor określa specyfikację danej stali, którą powinno się wykorzystać w projekcie. Dane potrzebne do określenia gatunku i klasy stali zawarte są w projekcie budynku.
Klasa stali jest parametrem, który określa jej wytrzymałość. Jest on powiązany z granicą plastyczności. Jest to parametr, który definiuje, jak mocno można wygiąć detal, aby po odjęciu siły wrócił do początkowej formy. Klasę stali określa się literą A. Przykładowo stal klasy III opisze się jako: stal A-III.
Gatunek stali to parametr, który określa dane techniczne stali. Uwzględnia się tam m.in. skład chemiczny. Gatunek stali zawsze jest określany kombinacją cyfr oraz liczb. Gatunek stali wykorzystany do zbrojenia określany jest przez konstruktorów. Wybierając materiał, biorą na siebie odpowiedzialność za wytrzymałość konstrukcji.
Ze względu na dużą dowolność metod, np. w łączeniu elementów zbrojenia powinno się uwzględniać właściwości technologiczne danej stali przy wyborze materiału zbrojeniowego. W zależności od potrzeb stal musi się np. poddawać spawaniu.
Klasy stali
Istnieje pięć klas stali określanych jako podstawowe. Jednak nie wszystkie z nich są odpowiednie do zbrojeń. Przeważnie wykorzystuje się stale w klasie od A-0 do A-III.
Klasa A-0 oraz A-I
Stale o tych klasach wykorzystuje się do zbrojenia pomocniczego. Klasa A-0 zastosowanie ma np. w strzemionach. W prętach wykonanych ze stali A-0 można zauważyć, że struktura elementu jest gładka. Pręty o klasie A-I również są gładkie, jednak różnią się strukturą od prętów A-0. Końce prętów z klasy A-I mają końce pomalowane na czerwono.
Klasa A-II
Stal o tej klasie jest najczęściej wykorzystywana jako materiał do montażu zbrojenia nośnego. Pręty o klasie A-II mają strukturę żeberkową. Przeważnie kształtuje się je w dwa żeberka, które są ułożone równolegle względem pręta.
Klasa A-III
Są to pręty ze stali, które wykorzystuje się do zbrojenia głównego. W pierwszej chwili mogą wydać się zbliżone do prętów A-II, ponieważ również są żebrowane. Jednak w ich przypadku żebra poprzeczne są nachylone pod kątem 60 stopni.
Klasa A-III N
Ze wszystkich klas charakteryzuje je największa wytrzymałość. Jest niemal identycznym typem stali co stal klasy A-III. Jednak ten typ ma większą ilość żeber podłużnych. Ponadto są one nawalcowane między podłużnymi żebrami.
Gatunki stali
Gatunków stali jest wiele, natomiast do produkcji zbrojeń dopuszcza się tylko niektóre gatunki. Normy określają, które gatunki mogą być wykorzystywane. Gatunek stali określany jest ciągiem liczb i liter. Litery definiują właściwości mechaniczne i fizyczne, natomiast cyfry odpowiadają za skład chemiczny.
Techniki zbrojeń
Na przestrzeni lat proces zbrojenia betonu zmienił się nieznacznie. Cały proces zbrojenia betonu jest czasochłonny. Szczególnie gdy jest wykonywany na dużej budowie. Łączenie prętów zbrojeniowych może przebiegać dwojako. Metodą ręczną lub za pomocą narzędzi automatycznych.
Bardziej efektywne jest korzystanie z automatycznych narzędzi. Bowiem wykorzystywanie metody ręcznej, w której używa się drutu wiązałkowego często powoduje opóźnienia na budowie. Jeżeli chodzi, o narzędzia automatyczne to na rynku nie ma ich wiele. Bardzo popularna jest wiązarka.
Wiązarki do zbrojeń
Wiązarka nie jest dużym narzędziem. Jej obsługa jest bardzo intuicyjna. W narzędziu znajduje się szpula, na którą nawija się drut wiązałkowy. W obowiązku pracownika jest jedynie nacisnąć spust, aby połączyć elementy zbrojenia ze sobą. Zasada działania narzędzia jest oparta na kole zębatym. W chwili naciśnięcia spustu drut przemieszcza się w kole zębatym. Narzędzie doprowadza do wygięcia drutu, a następnie odcina go. Cały proces zajmuje tylko kilka sekund.
Uznaje się, że metoda z wykorzystaniem wiązarki do zbrojeń jest nawet do pięciu razy szybsza od metody ręcznej. Wiązarka może pracować z drutami o różnej średnicy, co daje jej pewną uniwersalność.
Błędy popełniane w czasie wykonywania zbrojenia
Brak fachowej wiedzy przy samodzielnym zbrojeniu elementów na budowie może spowodować wiele błędów. W dalszej części artykułu przedstawiono najczęściej występujące nieprawidłowości.
- Nieodpowiednia długość zakładki. Należy uwzględnić odpowiednią odległość pomiędzy elementami.
- Zbyt mała długość zakotwienia. Długość zakotwienia prętów w betonie musi być odpowiednia. Przy błędnie określonej długości mogą wystąpić błędu konstrukcyjne.
- Utrata ciągłości zbrojenia; nieprawidłowe połączenie naroży.
- Zbyt mała/duża ilość prętów występujących w przekroju; odchylenie od normy jest niebezpieczne dla konstrukcji budynku.
Są to tylko niektóre z często powtarzających się błędów. Ze względu na to warto zainwestować w firmę, która wykona to profesjonalnie. Ponieważ niewłaściwe zbrojenie jest zagrożeniem dla mieszkańców.
