Często się mówi, że przydałby się torf w ogrodzie. Ale czym właściwie jest torf i jakie ma właściwości? Poniżej odpowiemy na to pytanie. Wyjaśnimy również, czy warto stosować torf, kiedy to robić i co rzeczywiście można dzięki temu zyskać.
Czym jest torf ogrodniczy?
Torf jest formą próchnicy, która tworzy się na specyficznym terenie ze względu na brak tlenu pod wodą i kwaśne pH martwych roślin. Finalny materiał składa się z niecałkowicie rozłożonych i zachowanych szczątków tych roślin, głównie torfowców (Sphagnum).
Ponieważ istnieją różne rodzaje torfowisk, torf może również różnić się swoimi właściwościami. Z reguły jest kwaśny albo zasadowy i bogaty w składniki odżywcze. Z drugiej strony próchno torfowiskowe może być mocno kwaśne (pH 2,5 do 3,5), mniej rozłożone i ubogie w składniki odżywcze.
W ogrodnictwie stosuje się wyłącznie torf z torfowisk wysokich. Określa się je inaczej jako mszar albo rojst. Charakteryzują się tym, że są całkowicie odcięte od wód gruntowych. W związku z tym stary czarny torf leży na głębokość kilku metrów w glebie. Jest drobny, a części roślin są ledwo rozpoznawalne. Młodszy biały torf znajduje się w górnych warstwach torfowiska wysokiego. Tam struktura ledwo rozłożonych roślin jest nadal wyraźnie widoczna.
Torf w ogrodzie: zastosowania i alternatywy
Torf jest stosowany w ogrodnictwie od dość dawna. Ze względu na swoje właściwości fizyczne i chemiczne, które bardzo sprzyjają wzrostowi roślin, jest niezbędnym składnikiem gleby doniczkowej. Materiał ów jest również popularny w ogrodach, gdzie rosną różaneczniki (Rhododendron), hortensje (Hydrangea), wrzosiec japoński (Pieris japonica) i borówki (Vaccinium). Te rośliny cieszą się dobrym zdrowiem po posadzeniu w ziemi z torfem.
Jego korzystny układ i wielkość porów pozwalają zatrzymywać znaczne ilości wody. Korzenie roślin więc nie cierpią z powodu niedoboru tlenu. Ponadto wartość pH torfu można łatwo dostosować do potrzeb każdej rośliny za pomocą wapna. Po wyschnięciu tak przygotowane próchno ogrodnicze jest dość lekkie, co ułatwia transport. Do tego należy wspomnieć, że ma ono naturalnie niską zawartość składników odżywczych. Kompozycję tych składników można zatem indywidualnie dostosować do uprawianych roślin.
Tak więc torf ułatwia pracę w ogrodzie, dając solidne efekty. Czy istnieją jakieś alternatywy? Owszem, ale to się wiąże z dodatkowym wysiłkiem. Otóż gleby bez torfu lub z jego ograniczoną zawartością można mieszać z wieloma składnikami. Chodzi m.in. o włókna drzewne, kompost, piasek, minerały ilaste, różne materiały kokosowe, perlit czy ksylitol. Po zmieszaniu w odpowiednich proporcjach mogą zaspokoić potrzeby roślin równie dobrze co torf. Rdzeń kokosa (nazywany również torfem kokosowym) ma na przykład bardzo podobną pojemność wodną i powietrzną do naturalnego próchna torfowego. Minerały ilaste i kompost zapewniają dobre zatrzymywanie składników odżywczych, a perlit zapewnia dobrą stabilność strukturalną.
Kiedy stosować torf w ogrodzie?
Torf może przynieść sporo korzyści w ogrodzie, zwłaszcza jeśli sprzyjają temu okoliczności. Chodzi na przykład o konieczność poprawy jakości gleby. Torf pomaga poprawić jej strukturę, szczególnie w glebach piaszczystych lub gliniastych. Może zwiększyć retencję wody na takim gruncie i poprawić drenaż. W związku z tym wiosna to dobra pora na zastosowanie torfu w ogrodzie. Wówczas najlepiej jest przygotować grunt pod nowe sadzonki.
Torf ogrodniczy należy wykorzystać również wtedy, jeśli owe sadzonki są roślinami o dość kwaśnych upodobaniach. Wspomniane wcześniej borówki i różaneczniki będą lepiej rosły, jeśli przed posadzeniem uzupełni się glebę torfem. Idealny zakres pH dla borówek to 3,0-5,0. Jeśli więc gleba nie spełnia tych wymagań, należy dodać do niej próchna torfowego.
Poza tym torf jest często składnikiem podłoży do uprawy rozsady, ponieważ zapewnia dobre warunki do rozwoju młodych roślin. Planując ich wysadzenie na stałe pozycje w ogrodzie, warto uwzględnić glebę torfową, aby uzyskać wcześniej plony. Ma to znaczenie szczególnie w przypadku roślin ciepłolubnych lub o długim okresie wegetacji. Bez torfu mogłyby nie wyrosnąć zbyt dobrze w trakcie swojego pierwszego sezonu, co naraziłoby je na szkody podczas okresu zimowego.
Na koniec warto dodać, że skuteczne mulczowanie ma często miejsce za sprawą torfu właśnie. Można stosować go jako ściółkę, która pomaga zatrzymać wilgoć i tłumić chwasty. Dobrą praktyką jest mieszanie torfu z warstwą materiału organicznego innego rodzaju. Wówczas ochrona gleby w ogrodzie będzie bardziej wydajna i ekonomiczna zarazem. Użycie torfu do mulczowania należy zatem przeprowadzić w pierwszej połowie lata.
Podsumowanie
Stosowanie torfu na działce ma mnóstwo zalet. Zwłaszcza jeśli uprawia się rośliny lubiące kwaśną glebę. Jednak należy to robić umiejętnie i z wyczuciem, ponieważ dobre rezultaty wymagają niekiedy uzupełnienia o inne środki i składniki odżywcze. Wówczas gleba z torfem stanie się solidną podstawą do wzrostu w Twoim ogrodzie.
