Bogatki zwyczajne
Ogród Zwierzęta

Bogatka zwyczajna (Parus Major) – ogólna charakterystyka. Sikora bogatka — ciekawostki

Niewiele osób zdaje sobie sprawę z wyjątkowości tych niepozornych ptaków. Każdy z nas choć raz w życiu mógł obserwować bogatkę zwyczajną. Ich występowanie ocenia się na dość powszechne. Można zaobserwować je, będąc na spacerze w parku, czy pracując w ogrodzie. Mimo to ptaki te w Polsce są pod ścisłą ochroną. Jakie są te wyjątkowe ptaki? Jaki jest ich opis i występowanie? O tym powiemy nieco więcej w poniższym artykule.

Sikora bogatka zwyczajna – ogólna charakterystyka i ciekawostki

Bogatka zwyczajna (z łac. Parus Major) – to gatunek ptaka należącego do rodziny sikorek. Charakteryzują się one czarną główką oraz dziobem, oliwkową warstwą wierzchnią piór, oraz szaroniebieską pokrywą skrzydłową. Inną cechą szczególną sikory, jest żółty brzuszek oraz białe plamki w okolicy policzków. W przypadku samców można zauważyć szerszy czary pasek przechodzący przez brzuch oraz pierś. Ptaki posiadają silne nogi, dzięki którym z dużą zręcznością przeskakują z drzewa na drzewo.

Opis i występowanie

Warto wspomnieć o opisie i występowaniu tych cudownych ptaków. Sikory bogatki występują w wielu rejonach na świecie. Spotyka się je najczęściej w Europie, w północnozachodniej części Afryki, oraz w ciepłych rejonach Azji. W Europie nie występują jedynie na Islandii oraz północnej Skandynawii, ze względu na zbyt niską temperaturę. W Afryce można je spotkać m.in. w Maroko, Algierii i Tunezji. Zazwyczaj prowadzą one, osiadły tryb życia tworząc gniazda.

Często można spotkać je w pobliżu ludzkich osiedli czy w ogrodzie na zewnątrz domu. W naszym kraju najpowszechniej występują one na Śląsku. Można je spotkać na wybrzeżach, w różnorodnych lasach, oraz niskich górach do 1200 metrów wysokości. Sikorki bogatki nie występują w obszarach wysokich gór oraz mroźnych terenów tundry. W Polsce ptaki te najczęściej pozostają cały rok, nie wylatując do ciepłych krajów.

Bogatka zwyczajna
Źródło: Freepik.com

Mówi się często o nich, że są to ptaki zimy. W okresie zimna sikorki budują gniazda blisko ciepłych zabudowań miejskich. Nie bez przyczyny spotykamy je więc tak często w okolicy naszych domów. Do ciekawostki należy fakt, że niektóre z nich wylatują do ciepłych krajów. Czas ich podróży szacuje się na wrzesień oraz październik.

Budowa ciała

Ptak sikorki bogatki posiada długość ciała nieprzekraczającą szesnastu centymetrów. Głowa ptaka stanowi od 28 do 32 milimetrów. Rozpiętość skrzydeł mierzy natomiast 22 centymetry. Waga sikorki bogatki wynosi zaledwie od 20 do 30 gramów.

Bogatka zwyczajna – liczebność w Polsce

Ptak z gatunku sikora bogatka jest jednym z najpowszechniej występujących ptaków w Polsce. Ich gatunek szacuje się na ponad pięć milionów par w samej Polsce. Z roku na rok dzięki pomocy człowieka ich gatunek stale powiększa swoją liczebność.

Zazwyczaj łączą się one w pary w czasie okresu lęgowego, jednak czasem można spotkać małe skupiska. Okres te przypada na wiosenne miesiące takie jak, marzec oraz kwiecień. Ich gniazda są zbudowane z mchu, sierści oraz siana. Sikorki składają w nich białe jaja w żółte plamki. Samice potrafią znieść nawet do jedenastu jaj. Jaja znoszą po jednym na dzień. Kiedy zniosą już wszystkie, następuje okres wysiadywania jajek. Czasem samice znoszą jajka, aż dwa razy w roku. Moment wyklucia się piskląt następuje po dwóch tygodniach.

Parus Major - Bogatka zwyczajna
Źródło: Freepik.com

Mówi się o tym, że najzdrowsze pisklęta wykluwają się na początku wiosny. Na kondycję ich zdrowia wpływa także miejsce zamieszkania. Najkorzystniejszym otoczeniem dla młodych sikorek są leśne miejsca, ze względu na bogactwo pożywienia. W przypadku bogatek zwyczajnych mieszkających w mieście wybór pożywienia nie jest tak obszerny. Przez niedobór pożywienia młode często karmione są mało wartościowym pokarmem.

Pisklęta po wykluciu się karmione są przez swoich rodziców przez okres trzech tygodni. Zazwyczaj po tym czasie młode opuszczają gniazdo, a rodzice przystępują do drugiego lęgu. Lęg jest zazwyczaj mniejszy i wynosi średnio do siedmiu jaj. Pisklęta mają mniej jaskrawe ubarwienie od dorosłych osobników. Młode sikorki charakteryzują się m.in. krótszym paskiem idącym wzdłuż piersi oraz brzuch czy żółtawymi policzkami. Elementy dorosłych ptaków o czarnej barwie u młodych ptaków przywierają kolor brązowy.

Sikora bogatka – ciekawostki żywieniowe

W czasie intensywnego wzrostu młodych osobników ich rodzice polują niemal bez przerwy. Samiec sikorki bogatki pomaga partnerce w wykarmieniu potomstwa. Ptaki te mają potężne potrzeby żywieniowe. Potrafią zjeść tyle pożywienia, ile same ważą. Najczęściej polują one na drobne larwy, poczwarki, ślimaki oraz pająki. Ich ulubionym przysmakiem są chrząszcze. Rzadziej preferują one owoce oraz nasiona.

Zazwyczaj ten rodzaj pokarmu zjadają, będąc dokarmiane przez człowieka. Innym pokarmem lubianym przez sikorki jest słonina. W okresie zimy wielu ludzi buduje karmniki, w których często przesiadują sikorki. Ze względu na małą dostępność naturalnego pożywienia wiele z nich nie dożywa okresu wiosny.

Bogatka zwyczajna jedząca ziarna z dłoni
Źródło: Freepik.com

Siedliska bogatek zwyczajnych

Sikorki bogatki są bardzo pomysłowe, odnośnie do tworzenia swojego domu. Nie istnieją dla nich niemal żadne przeszkody. Tworzą swoje gniazda w ogrodzie, w dziuplach leśnych drzew oraz w opuszczonych budynkach. Zdarza się, że tworzą swój dom w niepozornych miejscach, takich jak rury czy skrzynki na listy. Innym ciekawym miejscem dla domu sikorek okazują się różnego rodzaju wywietrzniki czy szpary budynków. Te ptaki cały czas zachwycają nas swoją kreatywnością. 

Znaczny dymorfizm płciowy

Bogatki zwyczajne mają charakterystyczne cechy wyglądu, po których łatwo jest odróżnić ich płeć. U samic zauważa się podobny czarny pasek, ciągnący się wzdłuż środka piersi oraz brzucha. W porównaniu do samców różni się tym, że jest on zazwyczaj niekompletny lub przerwany. Wygląda to podobnie jak w przypadku młodych. Pasek ten jest również dużo węższy. Nie można natomiast odróżnić płci po wielkości oraz masie ptaka.

Ptaki o towarzyskim usposobieniu

Sikorki łączą się w pary, jak również w większe ugrupowania. Podczas wylatywania do ciepłych krajów można spotkać je w towarzystwie muchołówek, modraszek oraz sosnówek. Towarzystwo tych drobnych ptaków wcale im nie przeszkadza.

Ciekawostki o sikorach bogatkach

  • Szacuje się, że posiadają one nawet do dwustu różnych tonacji głosu. Śpiew samca jest bardzo charakterystyczny ze względu na donośne brzmienie. Można go usłyszeć wiosną oraz w trakcie ciepłych jesiennych dni.
  • Podczas okresu lęgowego sikorki potrafią odbyć niemal tysiąc lotów do gniazda, w trakcie zaledwie szesnastu godzin.
  • Najstarsza żyjąca bogatka zwyczajna miała 15 lat.
  • Sikorki potrafią w ciągu doby odwiedzić nawet tysiąc drzew w poszukiwaniu pożywienia.
  • Bogatka zwyczajna potrafi zjeść w ciągu minuty nawet 24 owady. Oznacza to, że jednego owada zjada ona w czasie 2,5 sekundy. Potrafi zjeść ona nawet do 200 owadów dziennie.
  • Jedna rodzina sikorek podczas lata potrafi zjeść nawet 75 kilogramów pożywienia.
  • 75 kilogramów to tyle, ile waży dorosły przeciętny mężczyzna lub 3 miliony owadów.
  • Bogatki zwyczajne potrafią polować na drobne bezkręgowce, takie jak nietoperze.
  • Potrafią polować również na inne drobne ptaki.
  • Mówi się, że istnieje nawet ponad czterdzieści podgatunków bogatki zwyczajnej.
  • To największy gatunek sikorki występującej w Polsce.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.