Rośliny pnące nazywano również lianami, ze względu na swoje właściwości pnące i walory dekoracyjne są bardzo popularne w ogrodach. Mogą piąć się po podporach, pokrywać ściany budynków, tworzyć romantyczny zakątek. W stanowiskach naturalnych liany zwisają z drzew, pną się po pniach i konarach, obrastają kamienie i skały, w ogrodach często potrzebują wsparcia w postaci pergoli, kraty lub altany. Odpowiednio prowadzone będą osłaniać przestrzeń w ogrodzie przed intensywnym słońcem, tworząc idealne miejsca do relaksu. Jak dobrze wybrać rośliny do przydomowego ogrodu? Poniżej 8 najpopularniejszych roślin pnących, które zachwycają kwiatami lub liśćmi.
Dekoracyjność i zastosowanie pnączy
Dlaczego pnącza są tak chętnie wybierane do ogrodów, jakie cechy ma najlepsza roślina pnąca? Rośliny pnące rosną szybko, są ekspansywne, porastają przestrzeń, która czasem jest niedostępna dla innych gatunków. Można je prowadzić poziomo, pionowo i ukośnie. Rośliny pnące dzielimy na ozdobne z kwiatów oraz z liści, zimozielone oraz dekoracyjne sezonowo, na te, które owocują oraz na te, które niesamowicie wybarwiają się jesienią.
Wymagania siedliskowe pnączy
Planując nasadzenia w ogrodzie należy wziąć pod uwagę następujące czynniki:
- nasłonecznie,
- mrozoodporność gatunku i odmiany,
- warunki glebowe (zasobność w materię organiczną, pH podłoża, ilość wody),
- miejsce do swobodnego wzrostu rośliny.
Portrety roślin – 8 najpopularniejszych roślin pnących
1. Winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia)
Roślina bardzo popularna ze względu na dużą ekspansywność gatunku oraz niskie wymagania siedliskowe. Ma bardzo znaczne roczne przyrosty, z tego względu winobluszcz powinien być regularnie przycinany, ponieważ szybko wymyka się spoza kontroli. Rynek obfituje w różne odmiany, cechą charakterystyczną jest przebarwianie się pnącza na purpurowo jesienią. Porastać może mury budynków oraz piąć się po drzewach. Jesienią na pędach pojawiają się granatowe owoce, ale nie są ani jadalne, ani dekoracyjne.
2. Wiciokrzewy (Lonicera spp.)
Rośliny te występują w wielu gatunkach i odmianach, prawdziwym rarytasem wiciokrzewów są kwiaty, nie dość, że są piękne, dostępne w różnych kolorach to jeszcze niesamowicie pachną i przyciągają owady zapylające z całego otoczenia. Należy pamiętać, że gatunki te wymagają solidnej podpory, gdyż osiągają sporą wielkość i masę. Regularne przycinanie sprawi, że roślina będzie gęsta i zwarta. Wiciokrzewy przeważnie kwitną wczesną wiosną, a jeśli jesień jest ciepła i słoneczna – powtarzają kwitnienie.
3. Glicynia chińska (Wisteria sinensis)
To jeden z piękniejszy gatunków pnączy, które z powodzeniem możemy uprawiać z naszym kraju. Charakteryzuje się dużymi, zwisającymi kwiatostanami z licznymi, fioletowymi kwiatami, które pokrywają całą roślinę. Glicynia najpiękniej prezentuje się w miejscu słonecznym, przy altance lub pergoli. Pędy są grube i zdrewniałe, dlatego roślina wymaga solidnych podpór i wzmocnień, bardzo szybko rośnie. Regularne cięcie jest tu niezwykle ważne, jeśli zależy nam na pięknych kwiatach.
4. Powojniki (Clematis spp.)
Rośliny nieco trudniejsze w uprawie, ale niezwykle wdzięczne. Charakterystyczne są ich duże kwiaty, które w okresie wiosennym i letnim pokrywają całe rośliny. Najpopularniejsze i najchętniej sadzone w ogrodach są powojniki wielkokwiatowe o czterech lub pięciu płatkach kwiatowych, które znaleźć można w wielu kolorach. Niektóre gatunki mogą być wrażliwe na mróz, dlatego wymagają terenów osłoniętych, warto je okrywać na zimę.
5. Akebia pięciokrotna (Akebia quinata)
Jedno z najpiękniej pachnących wiosną pnączy, zapach, który wydziela roślina przypomina mieszankę wanilii oraz czekolady. Dekoracyjne są zarówno palczaste liście, jak i gwiazdkowate kwiaty. Ciekawostką jest to, że żeńskie kwiaty są ciemniejsze niż męskie. Roślina jest dość wrażliwa na mróz, więc wymaga stanowiska osłoniętego od wiatru. Roślina czasami wydaje owoce, ale zdarza się to rzadko.
6. Aktinidia ostrolistna (Actinidia arguta)
Pnąca roślina o jadalnych owocach, które potocznie nazywane są „kiwi”. Pnącze to jest rośliną dwupienną, oznacza to, że na jednej roślinie nie występują kwiaty męskie oraz żeńskie. To istotna wskazówka, dla osób, które chcą w swoim ogrodzie mieć owoce tej rośliny. Aktinidia podobnie, jak akebia i powojniki wymaga miejsca słonecznego, osłoniętego od wiatru.
7. Trzmielina Fortune’a (Euonymus fortunei)
Rośliny te pną się po podporach za pomocą korzeni czepnych, są zimozielone i bardzo odporne na trudne warunki siedliskowe. Liście mogą być pstre, z domieszką bieli lub żółci. Trzmieliny mogą okrywać też powierzchnię i tworzyć gęsty i zwarty, zielony dywan, wymaga to jednak czasu. Roślina nie jest dekoracyjna z kwiatów, ani z owoców.
8. Bluszcz pospolity (Hedera helix)
Najpopularniejsza roślina pnąca w naszym klimacie, jest rośliną dość ekspansywną, występuje dziko w przyrodzie, ale nie zmienia to faktu, że cieszy się ogromnym uznaniem ogrodników. Stosowana w ogrodach naturalistycznych, zwisa z drzew, tworzy zielone ściany. Zdarza się, że kwitnie i owocuje. W środowisku naturalnym bluszcz jest pod ochroną, jest rośliną trującą, zwłaszcza owoce pojawiające się jesienią. Bluszcze nie mają wysokich wymagań siedliskowych.
Źródła:
- K. Ludwig, Rośliny pnące, Świat Książki, Warszawa 2007
- E. Radziul, Ogrodowe pasje, wyd. Zysk i s-ka, Poznań 2009
Autor: Aleksandra – Ogrodnik z wykształcenia i z zamiłowania, miłośniczka kwiatów i owadów, w wolnym czasie zajmuje się swoim naturalistycznym ogrodem i pszczołami.