W procesie budowy domu, w pewnym momencie należy poświęcić należytą uwagę więźbie dachowej. Najczęściej w domach jednorodzinnych oraz w wielorodzinnych wykorzystuje się konstrukcje drewniane. Są one wykonane przede wszystkim z drewna świerkowego oraz sosnowego, a także z dębu, akcji i innych twardych gatunków drzew. Warto zapoznać się z najważniejszymi informacjami dotyczącymi krokwi dachowych, ich rodzajów i kosztów.

Koszt budowy dachu

Mówiąc o kosztach budowy dachu, należy mieć na uwadze bardzo różne sumy. Ceny zależne są od naprawdę wielu czynników. Więźba dachowa zwykle jest wykonana z drewna przycinanego na miejscu — na budowie lub ewentualnie z drewna zamówionego na wymiar. Ciekawą możliwością jest także zamówienie gotowych dachowych wiązar, które składają się z połączonych ze sobą krokwi i specjalnych wzmocnień. Warto zaznaczyć, że takie wiązary mają formę trójkątów i pozwalają na utworzenie sztywnych konstrukcji.

Belki dachowe powinny być dobrane, m.in. do tego, jakie będzie przeznaczenie danego budynku. Ważne są także jego wymiary, rozpiętość dachu i warunki klimatyczne, jak np. siła wiatru w danym miejscu, czy ilość opadów.

Średni koszt wykonania 1 m2 dachu wraz z ociepleniem to około 300 zł/m2.

Więźba dachowa ceny i rodzaje

Krokwie dachowe to najprostsza konstrukcja dachowa. Jest ona stosowana, kiedy rozpiętość zewnętrznych ścian nie przekracza 6,0 metrów, a nachylenie sięga 40 do 60 st.

Przy stosowaniu takiego rozwiązania, podstawowym elementem nośnym są krokwie połączone w kalenicy, które mają długość sięgającą maksymalnie do 4,5 metra. Takie pary krokwi są rozstawiane co 80 – 120 cm. Dolne końce krokiew mogą być zamocowane na belce poziomej, która jednocześnie stanowi konstrukcję nośną stropu. Mogą być także mocowane do murłat, które muszą być niezwykle solidnie wykonane. Warunkuje to bezpieczeństwo całej konstrukcji dachu.

Drzewo na dach

Innym rodzajem jest więźba jętkowa, którą stosuje się tam, gdzie rozpiętość pomiędzy poszczególnymi ścianami jest większa niż 6 metrów. W takich przypadkach stosowanie zwyczajnej więźby krokwiowej jest zwyczajnie nieopłacalne, ponieważ, aby konstrukcja była wystarczająco stabilna, należałoby stosować krokwie, które charakteryzują się bardzo dużymi przekrojami. Więźby jętkowe charakteryzują się rozdarciem mniej więcej w połowie długości elementów poziomych jętki. Dzięki wykorzystaniu takiego rozwiązania możliwe jest wykonanie dachów, które mają rozpiętości sięgającą nawet 11 metrów. 

Kolejnym rozwiązaniem jest więźba płatwiowo — kleszczowa. Stosuje się ją, jeśli rozpiętość dachu nie przekracza 12 metrów. Bardzo ważne jest to, że w konstrukcjach tego typu podporami dla krokwi są nie tylko murłaty, ale dodatkowe krokwie, które znajdują się mniej więcej w połowie na pośrednich płatwiach. Podparte są specjalnymi słupkami, umieszczonymi na stropie.

Wytrzymałość więźby dachowej – skład

Standardowym rozwiązaniem jest zaprojektowanie takich więźb dachowych, które utrzymają praktycznie każdy rodzaj pokrycia, począwszy od lżejszych blachodachówek, poprzez dachówki cementowe czy nawet ceramiczne. Jednak częstym błędem, który pojawia się podczas wykonywania dachów, jest założenie, że przy pokryciu lekkimi elementami, jak np. blacha, papa, czy gonty, można wykorzystać lżejsze i delikatniejsze więźby. O tym, jaką więźbę się wybierze, przede wszystkim decyduje siła obciążeń dachu, a także jego ocieplenie i sposób wykończenia. Nie bez znaczenia są także warunki atmosferyczne. Więźba dachowa musi być przygotowana na utrzymanie silnych wiatrów oraz ciężaru śniegu, który może na niej zalegać.

Dlatego proces projektowania konstrukcji więźby, a także jej przekrojów jest bardzo skomplikowany i wieloetapowy. Odbywa się po dokonaniu obliczeń statycznych i wytrzymałościowych, które dotyczą kąta nachylenia dachu, odległości pomiędzy poszczególnymi ścianami, rodzajem pokrycia, które jest stosowane na dachach, a także możliwościami podparcia konstrukcji.

Drewno na więźbę: suche czy wilgotne? Jakie są więźba dachowa ceny?

Wytrzymałość drewna wykorzystywanego do produkcji więźby to bardzo ważna kwestia. Jednak duże znaczenie ma także jego wilgotność. Wiąże się ona z odkształcalnością w czasie procesu wysychania, czyli ze skurczami, które dotyczą pęcznienia i schnięcia. Pod wpływem zmian wilgotności zmienia się też wytrzymałość drewna. Mokry materiał ma mniejszą sprężystość.

Warto także wspomnieć, że drewno to naturalny surowiec. Jest szczególnie narażony na działanie wszelkich czynników biologicznych. To, w jakim stopniu drewno będzie podatne na te czynniki, zależy przede wszystkim od prawidłowego montażu i zastosowania właściwych rozwiązań budowlanych i konstrukcyjnych. Istotna role odgrywają także warunki eksploatacji i środki ochrony, które zostały zastosowane.

Zabezpieczenie drewna

Najczęstszym rozwiązaniem jest zabezpieczenie drewna metodą powierzchniową, czyli przy pomocy specjalnego natrysku, kąpania czy malowania pędzlem. Skuteczna jest także metoda wgłębna np. ciśnieniowa, próżniowa oraz ciśnieniowo – próżniowa. Warto jednak podkreślić, że wszystkie elementy, które będą przeznaczone do impregnacji muszą być całkiem suche, dokładnie oczyszczone, a także okorowane. Jeśli się tego nie wykona, mogą z czasem ulegać biodegradacji. Drewno przeznaczone na więźbę nie może posiadać także zbyt dużej ilości sęków.

Łączenie więźby dachowej

Poszczególne elementy więźby dachowej można połączyć ze sobą za pomocą kilku technik. Wszystko jest zależne od umiejętności cieśli, a także od jego stylu pracy. Znaczenie ma także drzewo na dach. Niektóre osoby stosują specjalne wręby oraz gwoździe lub ciesielskie łączniki. Do innych rozwiązań należą sworznie i śruby, a także wkręty. Możliwości jest naprawdę wiele, a poszczególne metody wpływają na ostateczny koszt.

Jeśli elementy więźby zostały wykonane w zakładzie prefabrykacji, to zwykle do ich połączenia stosowane są zębate pierścienie i kolczaste płyty. Nie można takich złączy samodzielnie wykorzystać na budowie, ponieważ wymagają one wykorzystania bardzo dużej siły. Warto sprawdzić cennik.

Podczas montowania więźby bardzo ważne jest zadbanie o jej sztywność. Aby było to możliwe należy pamiętać o prawidłowych skratowaniach i wiatrownicach. Dzięki dobrym usztywnieniom cała konstrukcja z pewnością będzie wystarczająco stateczna aż do momentu zakończenia prac.

Kogo zatrudnić do drzewa na dach?

Na jakość więźby wpływa także doświadczenie cieśli i jego podejście do pracy. Dlatego zdecydowanie warto zatrudnić osobę polecaną, sprawdzoną, a nadzór nad pracą powierzyć kierownikowi budowy lub osobie specjalizującej się w nadzorze inwestorskim. Dzięki temu można się ustrzec przed niemiłymi niespodziankami i komplikacjami na budowie.

Przy wykonywaniu więźby dachowej należy także zadbać o ochronę przed nadmiernym wpływem wilgotności. W tym celu dobrze jest wykorzystać folię paroizolacyjną lub wiatroizolacyjną. Ta pierwsza ochrania dach przed przepływem pary z poddasza na zewnątrz, natomiast druga umożliwia zatrzymanie skroplin w kierunku okapu. Elementy zabezpieczone w ten sposób zapewnią odpowiednie warunki pracy konstrukcji więźby.

Montaż więźby

Po zakończeniu procesu montażu więźby dobrze jest sprawdzić jakie płaszczyzny tworzą poszczególne elementy. Nie mają tu znaczenia ich wymiary, ponieważ tak czy tak górne powierzchnie powinny tworzyć wspólną płaszczyznę. Dopuszczalne jest jedynie delikatne odchylenie, które zależy od poszczególnego rodzaju pokrycia dachu. Płaszczyzny można ocenić wzrokowo. Jednak lepszym rozwiązaniem będzie ich zmierzenie.

Wystarczy pomierzyć w wybranych krokwiach tzw. nadzacios pionowy. Jego wartość przy jednej połaci powinna być taka sama. Innym sposobem pomiaru jest także rozpięcie naciągniętej żyłki pomiędzy skrajnymi punktami, w tych miejscach, w których żyłka odstaje od konstrukcji. Poprawnie wykonana więźba będzie z czasem traciła resztki wilgotności co może doprowadzić do powstania lekkich pęknięć czy wypaczeń, jednak nie jest to niczym złym, jest to w pełni naturalne zjawisko.

Prawidłowe wykonanie więźby ma bardzo duże znaczenie. Warto poświęcić wystarczającą uwagę temu procesowi, aby wykonanie dachu było prawidłowe i aby był on wytrzymały przez długie lata. Dobrze jest powierzyć to zadanie osobie wykwalifikowanej, która ma duże doświadczenie w tej materii.