Z pewnością wiele z was zastanawia się nad podstawową definicją tego słowa. Lukarna to rodzaj ukształtowania pewnej części dachu. Patrząc na wygląd tej konstrukcji, można powiedzieć, że jest to rodzaj dekoracyjnego daszku. Zwykle jest on przewężeniem dachu, a nawet stanowi rodzaj dodatkowego pomieszczenia dla całej części domu. Pod dachem lukarny może się kryć m.in. dodatkowa część holu, korytarza lub małej spiżarni, pokoju dziennego czy łazienki.
Drewniana konstrukcja tego rozwiązania jest rodzajem fragmentu więźby dachowej. Może być podparta na ściankach murowanych lub szkieletowych. Za wykonanie lukarny jest odpowiedzialny cieśla. Tego rodzaju ozdoba może urozmaicić prostą konstrukcję domu. Oto jak możesz montować lukarny we własnym domu.
Lukarny z płaskim dachem – proste omówienie
Wygląd lukarny w dachu płaskim jest rodzajem zasadzenia okiennego. Jest to rodzaj wnęki z niewielkim wysunięciem do przodu. Jest ona montowana na dachu o prostej płaszczyźnie. To alternatywa dla tradycyjnego okna dachowego. Jest to dobre rozwiązanie dla posiadania nietypowego okna. Lukarna, wraz z widocznym oknem, jest rodzajem pionowego zadaszenia.
Lukarny z płaskim dachem nie jest nowym wynalazkiem. Pierwsze lukarny możemy zaobserwować na budynkach zabytkowych. Przykładem historycznych lukarn są kamienice. W wielu miastach w Polsce możemy zaobserwować okna w połaci dachowej. To właśnie słynne lukarny.
Za przykład mogą nam posłużyć zamojskie kamienice. W okolicy rynku możemy natrafić na kupieckie kamienice z wystającymi lukarnami. Tego typu ozdób nie brakuje na kamienicach prostych dworków i pałaców, budowanych na kształt kwadratu lub prostokątna. Są to budynki pochodzące z epoki klasycyzmu.
Kamienice zamojskie są typem dość prostych lukarn. Składają się z kwadratowego okna zakończoną wieżyczką w kształcie trójkąta równobocznego. Nie brakuje lukarn bardziej zdobnych z betonowymi zakończeniami albo strzelistymi wieżyczkami.
Kiedy warto stosować lukarny płaskie?
Stosowanie ozdobników w postaci lukarn obejmuje głównie projekty zabytkowe. Za ich pomocą można bez trudu nadać budynkom dawny blask. Tego rodzaju zabudowania najczęściej wymagają renowacji niż budowy od postaw. Jednakże w przypadku odnowy warto zamontować lukarny, jako elementy dodatkowe wystroju elewacji, gdyż jest to zabytkowa forma ozdoby. Lukarna powinna pasować do wystroju każdego wnętrza, gdyż towarzyszy renesansowemu, barokowemu, a nawet klasycystycznemu stylu. Jeśli chcecie się Państwo zdecydować na budowlę domu zabytkowego, warto sprawić sobie lukarny.
Nowoczesne domy, nawiązujące do epoki kubizmu mogą wykorzystać tradycyjne lukarny o nieco zmienionej formie. Przy płaskim dachu można posłużyć zadaszeniem typu kwadratowego – bez zbędnych spadków, stropów oraz strzelistości. Ten rodzaj ozdobnika można dopasować do budynków na bazie prostych figur geometrycznych, np. kwadratu lub prostokąta.
Lukarny, poza ozdobą, pełnią funkcje praktycznie. Zadaszenia okien płaskich pozwalają na stworzenie poddasza użytkowego. Pokoje na poddaszu bez okien nie pozwalają na utworzenie pokoi mieszkalnych. Dzięki oknom możemy odprowadzić światło do poddasza.
Projekty lukarn na naszym dachu – charakterystyka
Rodzaje lukarn na poddaszu można podzielić na trzy rodzaje.
- Daszki pulpitowe – to rodzaj daszków o jednym spadzie. To prosty dach z lepszymi perspektywami na szybką i bezproblemową budowę. Pulpit nie wymaga stosowania skomplikowanych zabiegów. Ten rodzaj lukarny można z powodzeniem odnowić, uszczelnić, ocieplić, jak i wykonać odwodnienie.
- Daszki na dwóch spadach – to dach z charakterystycznym dachem w formie trójkąta. Jest to najmniejsza lukarna. W wolniej przestrzeni można zamontować jedno, małe okno.
- Daszki na trój-spadach – Są trudne do wykonania. Dużo większe od innych lukarn. Tak kryte lukarny mogą być szersze od dwuspadowych.
Sposób na oświetlenie poddasza
Tak jak powiedzieliśmy w poprzednim akapicie. Lukarny służą do oświetlenia poddasza. Do tego celu najlepiej nadają się lukarny z płaskim dachem. Z uwagi na położenie okien do frontu możemy liczyć na maksymalne doświetlenie pomieszczeń. Z uwagi na płaską powierzchnię w lukarnach można montować wyższe przeszklenie. Wysokie fronty pozwalają na montaż różnych okien typu balkonowego lub portfenetrów. Im większe okna, tym większa szansa na doświetlenie trudno dostępnych miejsc. Jako ozdobę dużych budynków można wykorzystać balkon typu francuskiego. Jest to prosty balkon o kwadratowym stylu ze wbudowaną barierką w elewacji.
W sposobie na doświetlenie poddasza możemy wykorzystać kilka okien. W lukarnie możemy zamontować (w zależności od wielkości zadaszenia średnio od 2-3 okien). Lukarny z płaskim dachem odgrywają równie ważną rolę w powiększeniu powierzchni użytkowej kondygnacji o niepełnej wysokości. Dzięki czemu poszerzymy możliwości aranżacyjne wnętrza. Zestawy okien w lukarnach dobrze wyglądają na domach jednorodzinnych o kształcie prostokąta.
Przykładowe dekoracje lukarny z płaskim dachem
Lukarna sama w sobie jest montowana z uwagi na zwiększenie estetyki elewacji. Zadaszenie okienne w wersji mini może być dekoracją bez większego upiększania. Tak jest w przypadku dekoracyjnych lukarn z czasów renesansu. Wartość ozdobnych okiennic podnosi sam fakt historyczny, gdyż pokazują stylistykę wnętrz z dawnych epok. Czasem lukarny z kilku wieków nie można dodatkowo ozdobić. Wynika to z faktu położenia samych lukarn. Dodatkowo warto wspomnieć o zasadach ochrony zabytków, gdzie upiększanie może zostać potraktowane przez Inspektora Zabytków jako działanie zabronione.
Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by ozdabiać lukarny we własnych wnętrzach. Stosowanie różnych typów lukarn podbija wartość estetykę obiektu. Widać to na lukarnach pokrytych stropodachem. Jest to rodzaj prostego zadaszenia w formie płaskiej blaszki. Zamknięcie w postaci stropodachu nawiązuje swoim stylem do modernizmu. Z uwagi na prosty kształt dobrze buduje porządek całej elewacji. Wycinek prostopadłościanu dobrze łączy się z geometrią.
Do dekoracji lukarn można łączyć z okiennicami w typie prostopadłościanu. Proste szyby można dodatkowo wzbogacić o kolorowe framugi. Poza bielą można zdecydować się na okna z czarnymi lub szarymi frontami.
Lukarny dość często łączą się z balkonami. Jest to element o cechach dekoracyjno-użytkowych. Balkon daje nam możliwość zagospodarowania przestrzeni na suszarnię lub miejsce do relaksu i grillowania. Nie można zapominać, że konstrukcja kwadratowej lukarny pozwala na łatwe dopasowanie elementów balkonowych. Jak to wygląda w praktyce?
Kwadrat lub prostokąt dopasujesz do balkonów z prostymi prętami. Najlepiej do lukarny balkonowej pasuje barierka pionowa bez elementów ozdobnych typu winorośle. Ozdoby z kutego żelaza mogą zaburzać całe proporcje.
Jak wygląda daszek lukarny wraz z całą konstrukcją?
Na naszym dachu widnieje jedna połać dachu. Jest ona nachylona pod kątem 0 stopni. Takie zastosowanie jest charakterystyczne dla daszku z lukarny. Każda, inna lukarna, posiada charakterystyczne nachylenia. Czasem lukarna może posiadać połaty z lekkim zaokrągleniem albo półokręgiem.
W celu budowy struktury wykorzystuje się papę. Do stworzenia zadaszenia wykorzystuje się poszycia. Przy pomocy płyt OSB tworzymy solidne podstawy pod pustkę powietrzną. Pod puste przestrzenie nakłada się warstwę ocieplenia z wełny mineralnej. Można użyć także innych materiałów termoizolacyjnych np. celulozy. Zasady budowy zachęcają do obróbki krawędzi. W tym celu warto zająć się drewnianą konstrukcją dachu. Odpowiednie impregnaty do drewna mogą zabezpieczyć drewno przed wysychaniem oraz atakiem szkodników. Na konstrukcję drewnianą nakłada się prostą blachę.
Mała lukarna z poziomą połacią dachu nie wymaga dodatkowych wzmocnień konstrukcji dachu. Większe powierzchnie wymagają wzmocnienia. W momencie, gdy lukarna ma większą szerokość niż rozstaw krokwi dachu mocnego, wykonuje się dodatkowe podbudówki. Lukarna może wymagać np. jedynie wydłużenia kleszczy i połączenia ich z krokwiami.